Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową, dlatego, aby ją założyć, niezbędnym jest dysponowaniem przez wspólników kapitałem w wysokości minimum 5.000,00 zł. Do jej podstawowych cech zalicza się fakt posiadania osobowości prawnej (czyli zdolności do pozywania, bycia pozywaną, a także do zaciągania zobowiązań), natomiast jej wspólnicy co do zasady nie odpowiadają prywatnym majątkiem za zobowiązania.
Umowa spółki sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Przepisy pozwalają również na założenie spółki z o.o. przez Internet. W takiej sytuacji obecność notariusza nie jest wymagana, lecz umowa musi być sporządzona zgodnie ze wzorcem umowy spółki udostępnionym w systemie teleinformatycznym za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Ustalenie treści umowy spółki z o.o. jest bardzo istotnym etapem zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który będzie rzutował na sukces lub porażkę nowego przedsięwzięcia. Przepisy kodeksu spółek handlowych narzucają obowiązek ujęcia w treści umowy następujących podstawowych zapisów:
Nazwa i siedziba spółki
W umowie powinna się znaleźć pełna nazwa firmy z dopiskiem “spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. Podaje się także nazwę skróconą, którą będzie można się posługiwać w obrocie gospodarczym.
Siedzibą spółki jest miejscowość oraz adres siedziby. Według tego adresu określa się m.in. właściwość sądów i urzędów.
Przedmiot działalności spółki z o.o.
W celu określenia przedmiotu działalności spółki, należy odwołać się do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007), która dostępna jest na stronie Głównego Urzędu Statystycznego. W umowie spółki można wpisać dowolną liczbę wybranych PKD, jednak wspólnicy powinni uzgodnić charakter spółki z o.o., bowiem we wniosku o rejestrację, spółka będzie musiała wybrać maksymalnie 10 przedmiotów działalności, w tym jeden przeważający.
Kapitał zakładowy
Do założenia spółki z o.o. niezbędne jest wniesienie wkładów na kapitał zakładowy, którego minimalna wysokość to 5.000,00 zł. Na kapitał zakładowy mogą składać się:
- wkład pieniężny (gotówka),
- wkład niepieniężny (tzw. aport).
Kapitał zakładowy musi zostać wniesiony, zanim spółka zostanie zarejestrowana w KRS, a umowa musi określać jego wysokość.
Udziały wspólników
W umowie należy określić, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział. Jeżeli tak, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym muszą być równe i są niepodzielne.
Liczba i wartość nominalna udziałów
Wartość nominalna jednego udziału w kapitale zakładowym spółki z o.o. nie może być niższa niż 50 zł. Ich ilość ustalana jest na podstawie kapitału oraz wartości udziałów. Każdy ze wspólników obejmuje określoną w umowie ilość udziałów. Podział udziałów pomiędzy wspólnikami nie musi być równy.
Czas trwania spółki z o.o.
Spółka z o.o. może zostać utworzona na czas określony lub nieokreślony. W pierwszym przypadku należy podać dokładną datę, do której spółka ma istnieć lub określić zdarzenie, które spowoduje rozwiązanie spółki.
W przypadku, gdy wspólnicy chcą wprowadzić pewne specyficzne regulacje w zakresie funkcjonowania spółki, musi to znaleźć swoje odzwierciedlenie w treści umowy spółki. Poniżej przedstawiono listę zagadnień, które warto rozważyć przy sporządzaniu umowy spółki:
Dotyczące wspólników:
- szczególne uprawnienia lub obowiązki wspólników,
- powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólników,
- ograniczenie lub wyłączenie wstąpienia spadkobierców lub współmałżonków wspólników,
- dopłaty,
- miejsce zwołania zgromadzenia wspólników, tzn. czy tylko w siedzibie spółki, czy również w innych miejscach przez wskazanie tych miejsc,
- określenie czy wspólnicy mogą prowadzić działalność konkurencyjną wobec spółki z ustaleniem ewentualnej procedury na uzyskanie zgody na prowadzenie działalności konkurencyjnej,
Dotyczące udziałów:
- uprzywilejowanie udziałów, np. poprzez przyznanie wyłącznego uprawnienia do powoływania części zarządu jednemu ze wspólników,
- ograniczenie zbycia i obciążenia udziałów (np. prawo pierwszeństwa nabycia lub prawo pierwokupu),
- możliwość dobrowolnego, warunkowego lub przymusowego umorzenie udziałów spółki,
Dotyczące organów:
- prawo do odwołania członka zarządu wyłącznie z ważnych powodów, z wymienieniem tych powodów,
- przyznaniem uprawnienia zarządowi do dokonywania rozporządzeń przenoszących dwukrotną wysokość kapitału zakładowego bez zgody zgromadzenia wspólników,
- wyłączeniem konieczności podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników w przypadku nabycia i zbycia przez spółkę nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości
Dotyczące dywidendy:
- zaliczka na poczet dywidendy,
- szczególny sposób podziału zysku,
Pozostałe:
- wniesienie aportu,
- sposób pokrycia początkowego kapitału zakładowego oraz możliwość jego podwyższenia bez konieczności zmiany umowy spółki,
- szczególne przyczyny rozwiązania spółki (np. upływ czasu, utrata niezbędnej koncesji lub zezwolenia, osiągnięcie celu spółki).
Umowa może być zmieniana dowolną ilość razy, jednak każda zmiana musi mieć formę aktu notarialnego, być uchwalona przez wspólników oraz zgłoszona w rejestrze sądowym. Warto jednak gruntownie przeanalizować treść umowy spółki już na etapie jej tworzenia, bowiem może to pozwolić na uniknięcie lub złagodzenie ewentualnych sporów, które w toku działalności mogą wystąpić.
